“ወርቃማዎቹ ብዕረኞች”

ናትናኤል ካብቲመር (ኦስሎ)

“እናንት ከእስር ቤት ፍርግርግ ጀርባ ያላችሁ የእውነት ሐዋርያዎች የቆማችሁለትን ፣ የተሰቃያችሁለትን እውነት የኢትዮጲያ ህዝብ ብቻ ሳይሆን አለም ያውቀዋል አካላች ሁ እስር ቤት ሆኖ በህመም በግርፋት ቢሰቃይም ስብዕናችሁ ግን ውብ ሆኖ ይኖራል”
አምባገነኑ የወያኔ መንግስት እንደተራ ወንጀለኞች በየእስር ቤቱ የሚያንገላታቸው ንፁሀን እስረኞች በአለማቀፍ ደረጃ ክብርን የተጎናፀፉ መሆናቸውን ስንናገር እኛ የምንደግፈውን ሀሳብ ስለደገፉ ወይም አምባገነናዊውን ስርዓት ስለሚቃወሙ ብቻ አይደለም ስለእውነት ስለቆሙ ነው። የወያኔም መንግስት የሚጠላቸው ሊያጠፋቸውም ሌት ተቀን የሚታትረው የሱን በውሸት የተመሰረት ስርዓት የሚያጋልጥ የጠራ እውነት በመፃፋቸው በመናገራቸው ነው። አዎ ለወያኔ ስርዓት አሸባሪ ናቸው ምክንያቱም የውሸት ክምር አንዲት እውነት ትንደዋለችና።
በተለያዩ ግዜያት የተለያዩ አለማቀፍ ተቋማት ለነኚህ ለእውነትና ለነፃነት የቆሙ ጀግኖች የተለያዩ ሸልማቶችን በክብር ሰጥተዋቸዋል። ነገር ግን የወያኔ ጥቅመኞች እነኚህን ክቡር ሽልማቶች ለማቃለል ሲጥሩ ይስተዋላል። እኔም የጋዜጠኛ እስክንድር ነጋን የ2014 “ወርቃማ የነፃነት ብዕር (Golden Pen of Freedom Award)” ተሸላሚነት አስታክኬ ስለሸልማቶቹ ክቡርነት ፣ ስለሸላሚ ድርጅቶች ታላቅነትና ለዚህ ክብር ስለበቁ የነፃነትና የእውነት ፈርጦቻችን አንዳንድ ነገር ለማለት ብዕሬን አነሳሁ።

ወርቃማ የነፃነት ብዕር (Golden Pen of Freedom Award)

ይህ ሽልማት በ አለማቀፍ ጋዜጦችና የዜና አዘጋጆች ማህበር (World Association of Newspapers and News Publishers WAN-IFRA) በሚባል አለማቀፍ ማህበር አመታዊ የፕሬስ ነፃነት ወርቃማ የነፃነት ብዕር ሽልማት በሚል ስያሜ እ ኤ አ ከ1961 ጀምሮ በአለማቀፍ ደረጃ በየአመቱ የተከበረውን የጋዜጠኝነት ሞያ ለነፃነትና ለእውነት ያዋሉ በብዕራቸው ጨቋኝ መንግስታትን የታገሉ ግለሰቦችን ሲሸልም ቆይቷል። ማህበሩ ዋና መቀመጫውን በፈረንሳይ ፓሪስና በጀርመን ዳርምስታት እንዲሁም አጋር ቢሮዎችን በሲንጋፖርና ህንድ ያደረግ አለማቀፍ የጋዜጦችና ዜና አዘጋጆች ማህበር ነው። ማህበሩም በአለማችን 120 ሀገራት የሚገኙ 18 ሺህ አለማቀፍ ዜና አታሚዎችን ፣ 15ሺህ ድረገፆችንና 3ሺህ ድርጅቶችን ይወክላል። ይህም ታሪካዊ ሽልማት በየአመቱ በአለማቀፍ የጋዜጦች ኮንግረስና አለማቀፍ አርታኢዎች ፎረም (World Newspaper Congress and World Editors Forum) አመታዊ በዓል መክፈቻ ስነስርዓት ላይ ለተሸላሚው ይበረከታል።

በእስከዛሬውም ከተለያዩ የአለማችን ሀገራት ለነፃነትና ለእውነት የቆሙ ጋዜጠኞችና የጋዜጣ አዘጋጆች ለዚህ ክብር በቅተዋል። ለአብነት ለመጥቀስም ያህል በ2013 የማይናማር ዜጋ የሆኑት ዶክተር ታን ኦንግ ፣ በ2012 ደግሞ የሜክሲኮን የፖለቲካ ሙስናና ስውር የሀሺሽ ንግድ የማጋለጥ ታላቅ የጋዜጠኝነት ሞያዋን ለተወጣችው ሜክሲኮአዊቷ አናቤል ኸርናንዴዝ ፣ በ2011 ደግሞ በሀገር ክህደት ወንጀል ተከሶ በእስር ላይ የሚገኘው ኤርትራዊው ጋዜጠኛ ዳዊት ይሳቅ ይገኙበታል። ጋዜጠኛ ዳዊት የስውዲን ዜግነት ያለው ኤርትራዊ ሲሆን በኤርትራ ታዋቂ የነበረችው የ “ሰቲት” ጋዜጣ አዘጋጅ ነበር።
በ2014 ደግሞ ማህበሩ በጃንዋሪ 27 2014 እንዳሳወቀው ኢትዮጲያዊው ጋዜጠኛ እስክንድር ነጋ ለዚህ የተከበረ ሽልማት በቅቷል። በቅርቡ ኢትዮጲያን ጎብኝተው የእውነተኛ ጋዜጠኞችን እስርና እንግልት እንዲሁም የፕሬስ ነፃነት መታፈን ያስተዋሉት የማህበሩ ፕሬዝዳንት ቶማስ ብሩንጎርድ የጋዜጠኛ እስክንድርን የጋዜጠኝነት ሞያና ስነ ምግባር እንዲሁም ለእውነት ሲል የከፈለውን መስዋትነት አድንቀው የኢትዮጲያ መንግስት ጋዜጠኛ እስክንድር ነጋን እንዲሁም ሰለሞን ከበደን ፣ ውብሸት ታየን ፣ ርዕዮት አለሙን ፣ ዩሱፍ ጌታቸውንና መሰል ንፁሃን እስረኞችን በአስቸኳይ እንዲፈታ በአፅን ኦት ጠይቀዋል።

ጋዜጠኛ እስክንድር አቻ በማይገኝለት የጋዜጠኛ ስነ ምግባሩ በ2012 የባርባራ ጎልድ ስሚዝ የመፃፈ ነፃነት The PEN/Barbara Goldsmith Freedom to Write Award ተሸላሚም ነበር። ይህም ሽልማት ከተጀመረበት ከ1987 ጀምሮ እስከዛሬ ድረስ በአለማቀፍ ዙሪያ ለ 42 ጋዜጠኞች ተበርክቷል። ከነዚህም 42 ተሸላሚዎች ሰላሳ ሁለቱ ሽልማቱን ባሸነፉ ግዜ በእስር ላይ ነበሩ። በዚህ የሽልማት ዘርፍ ከጋዜጠኛ እስክንድር ሌላ በ1989 ማርታ ኩምሳ የተባለች ኢትዮጲያዊት ጋዜጠኛ ተሸላሚ እንደነበረች የተሸላሚዎች ዝርዝር ያሳያል።
ሌላኛዋ በጋዜጠኝነት ሞያዋ ለአለማቀፍ የክብር ሽልማት የበቃችው ጋዜጠኛ ርዕዮት አለሙ ናት። የኮሎምቢያ ኤል ኤስፔክታዶር ጋዜጣ አዘጋጅ የነበረውና የኮሎምቢያን ሀሺሽ ነጋዴዎችን በማጋለጡና በመቃወሙ ሳቢያ የተገደለው ጋዜጠኛ ጉዊሌርሞ ካኖ ስም የተሰየመው የዩኒስኮ ጉዊሌርሞ ካኖ አለማቀፍ የፕሬስ ነፃነት ሽልማት (UNESCO/Guillermo Cano World Press Freedom Prize) የ2013 ተሸላሚ ሆናለች።

ከዚህ በተጨማሪም ጋዜጠኛ ርዕዮት በአለማቀፍ የሴቶች ሚዲያ ፋውንዴሸን (International Women’s Media Foundation IWMF) የ 2012 Courage in Journalism Award ተሸላሚም ነበረች። ይህ ድርጅት መቀመጫውን ዋሽንግተን ዲሲ አድርጎ በ አለማቀፍ ደረጃ በተለያዩ የሚዲያ ተቋማት የሴቶችን ተሳትፎ የሚያበረታታ ድርጅት ነው። በዚህ የሽልማት ዘርፍ የጋዜጠኛ እስክንድር ነጋ ባለቤት የሆነችው ጋዜጠኛ ሰርካለም ፋሲል የ2007 ተሸላሚ እንደነበረች የተሸላሚዎች ዝርዝር ያሳያል።
እነኚህ ጋዜጠኞች ከላይ ከጠቀስኳቸው በተጨማሪ ለበርካታ ክብርና ሽልማቶች መብቃታቸውን በዚህ ፅሁፍ ግን ዋና ዋናዎችን ብቻ ማንሳቴን አንባቢ ልብ እንዲልልኝ እማፀናለሁ። ለዛሬ በዚህ ላብቃ። በሌላ ግዜ ደግሞ ሌሎች ለነፃነትና ለእውነት የቆሙ በሃገራችን ብቻ ሳይሆን በአለማቀፍ ደረጃ እውቅናና ክብርን ያገኙ ጀግኖቻችንን ለማቅረብ እሞክራለሁ።

“እውነት ነፃ ነች ፣ ውብ ነች ከጎኗም የቆመ ዘላለም እንደተከበረ እንዳማረ ይኖራል”

ለእውነትና ለነፃነት የቆሙ ንፁሃን ጋዜጠኞች ከእስር ተፈተው ከስደት ተመልሰው በሃገራቸው ስለሃገራቸው በነፃነት እንዲፅፉ የበኩላችንን እንታገላለን !!